حادثه هیچ گاه خبر نمی‌کند. ممکن است هر لحظه حادثه‌ای رخ دهد و طی آن به انسان‌ها و ساختمان‌ها آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد شود. با توجه به افزایش قیمت‌ها و رواج گرانی، ساخت دوباره یک خانه ساده برای افرادی با درآمد متوسط بسیار سخت و حتی غیر ممکن است، چه برسد به ساخت منزل برای افرادی که درآمد پایینی دارند و جزو اقشار ضعیف جامعه هستند. به همین علت، بهترین راه برای این که خیال خودتان را از آینده راحت کنید، این است از بیمه منازل مسکونی استفاده کنید.
خطرهای تحت پوشش بیمه تنوع بالایی دارد و دیگر نیازی نیست نگران انواع بلایای طبیعی که ممکن است به منزل شما آسیب بزنند و یا باعث سرقت لوازم منزل شما شوند، باشید. در این مقاله به بررسی دقیق‌تر بیمه منازل مسکونی و انواع آن، یعنی بیمه آتش‌سوزی، بیمه زلزله، بیمه سیل و بیمه سرقت می‌پردازیم.
بیمه به چه معنا است؟
بیمه به قراردادی گفته می‌شود که طی آن بیمه‌گر به بیمه‌گذار تعهد می‌دهد در صورت وقوع حوادث، خسارت وارد شده بر بیمه‌گذار را در ازای وجهی که دریافت کرده است، جبران کند و یا بخشی از خسارت را بپردازد. بیمه‌گذار با پرداخت حق بیمه یعنی همان وجهی که به بیمه‌گر پرداخت کرده است، جان و مال خود را تحت پوشش بیمه قرار می‌دهد.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که بیمه همچون حساب پس‌انداز شما نیست که بتوانید هر وقت که تمایل داشتید از آن پولی دریافت کنید، بلکه نحوه دریافت پول به نوع قرارداد شما، میزان خسارت و نحوه پرداخت آن بیمه دارد.
انواع بیمه منازل مسکونی
بیمه منازل مسکونی انواع مختلفی دارد و حوادث مختلفی را تحت پوشش قرار می‌دهد. از جمله خطرهای تحت پوشش بیمه منازل مسکونی، حوادث طبیعی چون سیل و زلزله و حوادث دیگری مانند آتش‌سوزی و سرقت است.
بیمه آتش‌سوزی
بیمه منازل مسکونی از نوع بیمه آتش‌سوزی زیرشاخه‌های مختلفی دارد. بیمه آتش‌سوزی در اصل منزل مسکونی شما را در برابر حوادثی چون آتش‌سوزی، صاعقه و انفجار بیمه می‌کند؛ اما این نوع از بیمه منازل مسکونی، شاخه‌های فرعی هم دارد که شما با پرداخت حق بیمه آن‌ها می‌توانید از خدمات بیمه بهره ببرید.
این شاخه‌های فرعی از این نوع بیمه منازل مسکونی شامل زلزله، سیل، طوفان، تندباد، سقوط بهمن، سرقت، سقوط هواپیما، طغیان آب دریا و رودخانه، ترکیدگی لوله آب، تندباد، گردباد، نشست و رانش زمین، شکست شیشه، سقوط بالگرد یا قطعات آن، برخورد اجسام خارجی، هزینه پاک‌سازی و جمع‌آوری ضایعات ناشی از خطرات مشمول بیمه، خرابی در اثر ضایعات ناشی از آب باران و برف و … می‌شود.
شما می‌توانید با توجه به حوادثی که بیشتر در محله زندگی‌تان رخ می‌دهد، خانه خود را بیمه کنید. برای مثال، افرادی که در نزدیکی فرودگاه‌ها سکونت دارند می‌توانند از بیمه سقوط هواپیما استفاده کنند.
در این نوع بیمه از منازل مسکونی که قیمت مناسب‌تری نسبت به سایر بیمه‌ها دارد، نرخی که در بیمه‌نامه ثبت می‌شود با توجه به ارزش ساخت دوباره ساختمان در صورت خسارت دیدن و ارزش اثاثیه‌ای که در منزل مسکونی وجود دارد تعیین می‌شود.
بیمه زلزله
یکی از مهم‌ترین انواع بیمه منازل مسکونی، بیمه زلزله است. ایران کشوری زلزله‌خیز است و با توجه به حوادث اخیری که در کشور و برای مردم استان کرمانشاه پیش آمده است، نیاز به این نوع از بیمه، بیش از پیش احساس می‌شود. خسارت‌های ناشی از زلزله‌هایی با ریشترهای بالا در ایران که به معماری ضد زلزله توجهی نمی‌شود، بسیار بالا است و به همین علت بهترین راه برای پیشگیری از بی‌خانمان شدن بعد از این حادثه، بیمه زلزله است.
به علت این که بیمه زلزله جزئی فرعی از بیمه آتش‌سوزی است و زیرشاخه آن محسوب می‌شود، برای بهره‌مندی از این بیمه، باید ابتدا بیمه آتش‌سوزی را خریداری کنید و سپس این بخش فرعی را بخرید. شما با استفاده این از بیمه منازل مسکونی می‌توانید منزل و لوازم و اثاثیه خود را بیمه کنید و در صورت خسارت دیدن، از بیمه وجهی را دریافت کنید.
البته توجه به این نکته مهم است که شما می‌توانید تنها منزل و یا فقط لوازم و اثاثیه خود را بیمه کنید و یا هر دو را با هم بیمه کنید و از این خدمات بیمه منازل مسکونی بهره ببرید. نکته دیگری که در رابطه با بیمه منازل مسکونی از نوع بیمه زلزله وجود دارد این است که این بیمه شامل خسارات و تلفات جانی نمی‌شود.
برای بهره‌مندی از بیمه منازل مسکونی از نوع بیمه زلزله ابتدا بیمه آتش‌سوزی را خریداری کنید. سپس مبلغی برای بیمه زلزله پرداخت می‌کنید. برای استفاده از بیمه باید فرم‌های اطلاعاتی را پر کنید. در این فرم‌ها باید متراژ و زیربنای منزل مسکونی که قرار است بیمه شود، به صورت دقیق وارد کنید. سپس باید نوع سازه منزل مسکونی خود را انتخاب کنید، یعنی در فرم مشخص کنید که منزل مسکونی شما فلزی است یا بتونی و … .
در صورت تمایل برای بیمه اثاثیه، می‌توانید بخش مربوط به آن را تکمیل کنید و ارزش اثاثیه‌ای که قرار است بیمه شوند را وارد کنید. علاوه بر این موارد، هزینه‌ای را که در صورت خسارت برای هر مترمربع باید خرج کنید، وارد کنید. اطلاعات بیمه‌گذار نیز باید در فرم تکمیل شود. در نهایت پس از تکمیل فرم به صورت دقیق، حق بیمه را پرداخت می‌کنید.
آیا مستاجرین هم می‌توانند از بیمه زلزله استفاده کنند؟
مستاجرین و افرادی که خانه رهن کرده‌اند هم می‌توانند از بیمه زلزله استفاده کنند. با این تفاوت که آن‌ها تنها لوازم و اثاثیه خود را بیمه می‌کنند؛ اما صاحب خانه می‌تواند خانه خود را در برابر حوادث بیمه کند. در بیمه زلزله تمامی خسارات ناشی از زلزله به شما پرداخت می‌شود؛ یعنی نیازی نیست بیمه ترکیدگی لوله و … هم داشته باشید. در هنگام زلزله هر کدام از خسارات ناشی از زلزله حتی اگر بیمه مستقلی داشته باشند به شما پرداخت خواهد شد.
نکته مهمی که باید در این بیمه و البته همه انواع بیمه منازل مسکونی رعایت کنید، درج دقیق ارزش منزل مسکونی و لوازم است؛ زیرا اگر ارزش خانه و لوازم خود را کمتر درج کنید به همان اندازه‌ای که خودتان ثبت کرده‌اید، خسارت به شما تعلق خواهد گرفت.
بیمه سرقت
یکی دیگر از انواع بیمه منازل مسکونی، بیمه سرقت است. همان طور که ذکر شد این بیمه جزئی فرعی از بیمه آتش‌سوزی است. این نوع از بیمه برای اولین بار توسط موسسه بیمه لویدز لندن ایجاد شد. سرقت به معنای گرفتن غیرقانونی اموال افراد دیگر بدون رضایت آن‌هاست. از زمانی که مفهوم مالکیت و خصوصی‌سازی ایجاد شد، این فعالیت غیرقانونی و جرم در نظر گرفته شده است.
بیمه سرقت سه نوع مختلف دارد:
- بیمه سرقت از منازل مسکونی
- بیمه سرقت از واحدهای تجاری و صنعتی مانند فروشگاه‌ها، کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و …
- بیمه سرقت از بانک‌ها
شما با استفاده از بیمه منازل مسکونی از نوع بیمه سرقت، خسارت‌های ناشی از سرقت منزل مسکونی خود را می‌توانید دریافت کنید. این خسارت‌ها شامل فقدان کالا و وسیله و هزینه خسارت‌های به منزل شما که در اثر سرقت ایجاد شده است، می‌شود.
بیمه منازل مسکونی از نوع بیمه سرقت زمانی خسارت را به بیمه‌گذار پرداخت می‌کند که دزدی با شرایط خاصی انجام شده باشد و سارقین با شکستن حرز وارد منزل مسکونی شما شده باشند. شکستن حرز معانی مختلفی دارد. برای مثال سارقین با شکستن در یا پنجره و یا ایجاد سوراخی در سقف یا دیوار وارد منزل مسکونی شما شوند.
همچنین زمانی که سارقین از کلیدهای ساختگی استفاده کنند، به صورت مخفیانه وارد منزل مسکونی شما شوند، با بالا رفتن از دیوار وارد منزل مسکونی شما شوند و یا کلیدهای اصلی منزل مسکونی شما را به صورت غیرقانونی به دست آورده باشند و با آن‌ها وارد منزل مسکونی شما شوند، شما در این موارد نیز می‌توانید از بیمه‌گر خسارت خود را دریافت کنید.
در بیمه سرقت استثنائاتی وجود دارد که در صورت به سرقت رفتن آن‌ها و خسارت دیدن آن موارد در هنگام دزدی، بیمه‌گذار مسئولیتی در قبال پرداخت خسارت ندارد. این موارد شامل خسارت‌های وارد شده به منزل مسکونی از طریق سرقت‌های ساختگی و همدستی بیمه‌گذار با سارقین، خسارت‌هایی که به علت جنگ‌های داخلی و خارجی، غارت، قیام، شورش، بلوا و … و خسارت وارد شده به وجوه نقد، سفته، چک، انواع اوراق بهادار و … می‌شود. البته با صحبت با بیمه‌گر و پرداخت وجوهی به بیمه‌گر برخی از این موارد را می‌توانید بیمه کنید.
زمانی که سرقت انجام شده است و شما متوجه این سرقت شده‌اید باید بلافاصله به پلیس و کلانتری و هر دستگاه مربوطه دیگری اطلاع دهید و بدون جا به جایی لوازم و … منتظر بمانید تا این مراکز به بررسی محل حادثه بپردازند.
برای استفاده از بیمه باید فوراً مبلغ تقریبی خسارت ناشی از سرقت را به بیمه‌گر اطلاع دهید و بعد از اطلاع اولیه، تمامی موارد را با دقت بررسی کنید و تمام لوازم و اثاثیه دزدیده شده و خسارت‌هایی که به منزل مسکونی شما وارد شده است را به صورت کتباً به بیمه‌گر بدهید و در صورت به دست آوردن هر گونه اطلاعات دیگر علاوه بر در میان گذاشتن این اطلاعات با پلیس، بیمه‌گر را نیز مطلع کنید.
بیمه سیل
بیمه سیل نیز یکی دیگر از انواع بیمه منازل مسکونی و یکی از شاخه‌های فرعی بیمه آتش‌سوزی است. این بیمه نیز مانند بیمه زلزله، بیمه سرقت و … ثبت می‌شود و شما می‌توانید با پرداخت وجهی اضافه، این بیمه را خریداری کنید و از خدمات آن بهره‌مند شوید. بیمه سیل برای منازل مسکونی مفید و واجب است که در کنار دریا و رودخانه‌های بزرگ که امکان طغیان آن‌ها وجود دارد، قرار دارند. ساختمان‌های ساحلی از جمله اماکنی هستند که انجام این بیمه برای ساختمانشان بسیار حیاتی است.
جمع‌بندی
همان طور که در مقاله خواندید، تمام مواردی که منزل شما نیاز دارد، در ذیل بیمه آتش‌سوزی قرار دارد. بیمه منازل مسکونی از نوع بیمه آتش‌سوزی انواع مختلفی دارد:
- بیمه آتش‌سوزی منازل مسکونی
- بیمه آتش‌سوزی منازل مسکونی به صورت گروهی
- بیمه آتش‌سوزی جامع منازل مسکونی
- بیمه آتش‌سوزی پیش صادره منازل مسکونی
نکته ۱: در بیمه جامع منازل مسکونی، شما همه مواردی را که جزو شاخه‌های اصلی و شاخه‌های فرعی بیمه آتش‌سوزی می‌شود، یکجا خریداری می‌کنید. در واقع شما با بیمه آتش‌سوزی می‌توانید منزل مسکونی خود را در برابر تمامی خطرات احتمالی بیمه کنید.
نکته ۲: در بیمه منازل مسکونی به صورت گروهی، مجتمع‌ها و آپارتمان‌ها می‌توانند تمامی ساختمان را بیمه کنند. این بیمه توسط مدیر ساختمان یا هیئت مدیره ثبت می‌شود.
